Recente en oude publicaties

Geplaatst op

Gaat u maar rustig slapen

Over Hoera! De democratie is niet perfect (Joël de Ceulaer)

de lage landen 1/ 2020

Het boek begint curieus, op de toon van de straatverkoper: ‘Ik ga u drie vragen stellen’, prompt gevolgd door ‘Vraag één. Wordt u soms ook overvallen door een licht gevoel van nostalgie naar de tijd dat het land nog bestuurd werd door grote staatslieden? Vindt u de politieke moraal vandaag toch niet meer wat hij geweest is? Bent u teleurgesteld in de nieuwe generatie politici?’ Blijkbaar dient het goede antwoord telkens ‘ja’ te zijn, want de auteur stelt zich meteen vaderlijk op: ‘Troost u. U bent niet de enige. En zeker niet de eerste’ – waarna een willekeurig voorbeeld volgt van twee eeuwen geleden dat bij mij, althans bij de lezer die op die troost zat te wachten, alle democratische kopzorgen moet wegnemen. Lees verder “Gaat u maar rustig slapen”

Geplaatst op

Wij zondagskinderen

Zuiderlucht 12/ 2019

Vijfenzeventig jaar geleden begon de bevrijding van Nederland bij het Zuid-Limburgse grensplaatsje Mesch. Van meet af aan ben ik er, weliswaar niet in Mesch maar wel in Zuid-Limburg, bij geweest, maar of dat voldoende is om me als ervaringsdeskundige te kwalificeren inzake het thema ‘bevrijding’ en misschien zelfs ‘vrijheid’, zoals ik in een paar recentelijk teruggevonden, van de heldendaden en schoftenstreken druipende lagere-schoolopstellen leek aan te nemen, lijkt voorbarig.

Geplaatst op

Il Postino

In Memoriam George Steiner (23 april 1929-3 februari 2020)

N.a.v. het overlijden van George Steiner:
Oorspronkelijk gepubliceerd in: De Groene Amsterdammer 12.02.20

Beslissend voor Steiners Nederlandse reputatie was zijn optreden in het marathongesprek dat Wim Kayzer in het seizoen ‘88/’89 met hem en Márquez, Konrád en Semprun voerde. De vier auteurs waren in één klap beroemdheden in intellectuele kring. Dat gold vooral voor Konrád, de bedachtzaamste, rustigste en ook wel kwetsbaarste van de vier; heel anders dan de geboren verteller Márquez en de orerende Steiner zag je hem zijn formuleringen al sprekende bedenken. Lees verder “Il Postino”

Geplaatst op

Het principe van de schone lei

David Graeber over schuld

N.a.v. het overlijden van David Graeber
Oorspronkelijk gepubliceerd in: De Groene Amsterdammer 05.09.12

Op het bloedrode omslag staat een afbeelding van een ijzeren enkelband aan een ketting met een kogel, een onmiskenbare verwijzing naar duistere tijden van kerkers en slavernij. Vreemd genoeg is het effect van de lectuur van dit boek eerder feestelijk, wat wel moet komen door het vanzelfsprekende gemak waarmee talloze geaccepteerde, maar tot moedeloosheid stemmende grondopvattingen van ons bestaan onderuit worden gehaald. Je zit, als lezer, voortdurend op het puntje van je stoel, zowat op elke bladzijde word je onthaald op verrassende inzichten en ongehoorde verhalen, en dat op een toon die, bij al het schrijnende onrecht waarvan sprake is, van een aanstekelijke strijdbaarheid getuigt. Lees verder “Het principe van de schone lei”

Geplaatst op

De toon, niet de vorm

Over de verhalen van J.M.A. Biesheuvel

N.a.v. het overlijden van Maarten Biesheuvel

Oorspronkelijk gepubliceerd in: Ons Erfdeel 2015/ 3

J.M.A. Biesheuvel, doorgaans Maarten Biesheuvel genoemd, geldt in Nederland als een van de belangrijkste schrijvers van de jaren zeventig en tachtig; ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar afgaande op privé-indrukken betwijfel ik of zijn status in België net zo onomstreden is. Hij heeft zo ongeveer alle prijzen gewonnen die er te winnen waren, inclusief de PC Hooft-prijs (in 2007). In 2014 is er zelfs een prijs naar hém genoemd, de J.M.A. Biesheuvel-prijs voor het beste korte verhaal, waarmee meteen het genre is vermeld waarin hij excelleert. Romans of ander proza van langere adem vermeldt zijn bibliografie niet, Biesheuvel is een verteller.

Geplaatst op

Nieuwe ruimtes worden zichtbaar

Bij de presentatie van Zoveel nabijheid, poëzie van Frans Budé, 6 oktober in Maastricht.

Zoveel nabijheid– de dichtbundel die hier vandaag wordt gepresenteerd – moet ongeveer de veertiende bundel zijn die Frans Budé, naast een paar prozaboeken, het licht doet zien. Sommige daarvan – ik durf niet te zeggen hoeveel – werden ook al hier, in Van Eyck, ten doop gehouden, andere soms ook in het Conservatorium. Dat is opmerkelijk. Je zou verwachten dat een Lees verder “Nieuwe ruimtes worden zichtbaar”

Geplaatst op

Ik wou Gents, Oostends, Kortrijks horen

Over Hugo Claus, tien jaar na zijn dood (in De Groene Amsterdammer)

Vlamingen en Nederlanders spreken min of meer dezelfde taal, dan ligt het voor de hand dat ook beide literaire werelden min of meer één geheel vormen. Dat is ook wel zo, zeker officieel, maar toch: met de nadruk op min of meer. De verschillen tussen de Vlaamse literaire wereld en de Nederlandse springen de Lees verder “Ik wou Gents, Oostends, Kortrijks horen”

Geplaatst op

Een agressieloze oorlogsvrijwilliger

Bespreking van Wim Hazeu’s biografie van Lucebert (in Ons Erfdeel 2018/2)

Wim Hazeu dreigde over zijn nek te gaan, letterlijk; na lezing van de catastrofale brieven op weg naar huis moest hij zijn auto even aan de kant zetten om bij te komen. Zo fysiek was de reactie bij mij niet, maar toch was ook ik zeldzaam aangedaan en nog dagenlang aangeslagen door het nieuws dat Lucebert zich begin juni 1943 niet alleen vrijwillig had aangemeld voor de Lees verder “Een agressieloze oorlogsvrijwilliger”